در دنیای امروز، ارزهای دیجیتال به یکی از موضوعات مهم در حوزه مالی و تکنولوژی تبدیل شده اند. با رشد سریع بیت کوین، اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال، نیاز به درک اصطلاحات و مفاهیم مرتبط با این حوزه نیز بیشتر از همیشه احساس می شود. در این مقاله، به بررسی مهم ترین اصطلاحات ارز دیجیتال می پردازیم و توضیح می دهیم که هر کدام چه معنایی دارند. این راهنما می تواند به شما کمک کند تا بهتر درک کنید چگونه بازار ارزهای دیجیتال کار می کند و چگونه می توانید در این بازار هوشمندانه تر عمل کنید.
1. ارز دیجیتال (Cryptocurrency)
ارز دیجیتال یا رمز ارز، نوعی پول دیجیتال است که از فناوری رمزنگاری برای ایمن سازی تراکنش ها و کنترل تولید واحدهای جدید استفاده می کند. برخلاف پول های سنتی که توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شوند، ارزهای دیجیتال بر بستر فناوری بلاکچین غیرمتمرکز شده اند و به کاربران امکان می دهند تراکنش ها را بدون واسطه انجام دهند.
2. بلاکچین (Blockchain)
بلاکچین یک دفتر کل دیجیتال غیرمتمرکز است که تمامی تراکنش های ارز دیجیتال در آن ثبت می شود. این دفتر شامل زنجیره ای از بلاک هاست که هر بلاک شامل مجموعه ای از تراکنش ها است. بلاکچین ها شفاف، غیرقابل تغییر و ایمن هستند، به همین دلیل به عنوان یکی از امن ترین فناوری های موجود شناخته می شوند.
3. بیت کوین (Bitcoin)
بیت کوین اولین و شناخته شده ترین ارز دیجیتال است که در سال 2009 توسط فرد یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز، به کاربران اجازه می دهد که بدون نیاز به واسطه ها مانند بانک ها، تراکنش های مالی انجام دهند. بیت کوین به دلیل محدودیت در تعداد واحدهایی که می توان از آن تولید کرد (21 میلیون واحد) ارزش بسیار بالایی در بازار ارزهای دیجیتال پیدا کرده است.
4. اتریوم (Ethereum)
اتریوم یک پلتفرم مبتنی بر بلاکچین است که علاوه بر ارائه ارز دیجیتال خود به نام اتر (ETH)، امکان اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه های غیرمتمرکز (DApps) را فراهم می کند. قراردادهای هوشمند، توافق نامه هایی دیجیتال و خوداجرا هستند که به صورت خودکار و بدون دخالت انسانی اجرا می شوند. این ویژگی اتریوم را از سایر ارزهای دیجیتال متمایز کرده و به یک پلتفرم محبوب برای توسعه دهندگان تبدیل کرده است.
5. کیف پول دیجیتال (Wallet)
کیف پول دیجیتال ابزاری است که به کاربران اجازه می دهد ارزهای دیجیتال خود را ذخیره، ارسال و دریافت کنند. کیف پول های دیجیتال به دو نوع اصلی تقسیم می شوند: کیف پول های گرم (Hot Wallets) که به اینترنت متصل هستند و کیف پول های سرد (Cold Wallets) که آفلاین و امن ترند.
6. کلید خصوصی (Private Key) و کلید عمومی (Public Key)
کلید خصوصی یک رمز عبور محرمانه است که دسترسی به ارزهای دیجیتال شما را فراهم می کند. این کلید باید کاملاً امن و محرمانه نگه داشته شود، زیرا هر کسی که به آن دسترسی داشته باشد، می تواند ارزهای شما را خرج کند. کلید عمومی، همانند یک شماره حساب بانکی، برای دریافت ارز دیجیتال استفاده می شود و می تواند با دیگران به اشتراک گذاشته شود.
7. ماینینگ (Mining)
ماینینگ فرآیندی است که در آن تراکنش های جدید به بلاکچین اضافه می شوند و واحدهای جدید ارز دیجیتال تولید می شوند. ماینرها با استفاده از کامپیوترهای قدرتمند، مسائل ریاضی پیچیده ای را حل می کنند تا تراکنش ها را تأیید و بلاک ها را به بلاکچین اضافه کنند. به عنوان پاداش برای این کار، ماینرها ارز دیجیتال دریافت می کنند.
8. عرضه اولیه سکه (ICO – Initial Coin Offering)
عرضه اولیه سکه یا ICO، فرآیندی است که در آن یک پروژه جدید ارز دیجیتال، توکن های خود را به عموم مردم عرضه می کند تا سرمایه گذاری اولیه برای پروژه جذب کند. این روش معمولاً توسط استارتاپ ها برای جمع آوری سرمایه مورد نیاز استفاده می شود. ICO ها معمولاً پرریسک هستند و باید با دقت بررسی شوند.
9. آلت کوین ها (Altcoins)
آلت کوین ها به تمامی ارزهای دیجیتالی گفته می شود که پس از بیت کوین ایجاد شده اند. این اصطلاح به معنای «سکه های جایگزین» است و شامل ارزهایی مانند اتریوم، ریپل، لایت کوین و بسیاری دیگر می شود. هر آلت کوین ویژگی ها و کاربردهای منحصر به فرد خود را دارد.
10. توکن (Token)
توکن ها واحدهایی از ارزش هستند که توسط پروژه های مبتنی بر بلاکچین ایجاد می شوند و می توانند نمایانگر دارایی ها یا خدمات خاصی باشند. توکن ها معمولاً بر روی پلتفرم های موجود مانند اتریوم ساخته می شوند و می توانند در اکوسیستم پروژه مورد استفاده قرار گیرند.
11. قرارداد هوشمند (Smart Contract)
قراردادهای هوشمند برنامه های خودکار و دیجیتالی هستند که بر روی بلاکچین اجرا می شوند و شرایط توافق نامه ها را بدون نیاز به واسطه ها اجرا می کنند. به عنوان مثال، یک قرارداد هوشمند می تواند شرایط پرداخت برای یک تراکنش را تعیین و به صورت خودکار پس از برآورده شدن شرایط، تراکنش را انجام دهد.
12. دیفای (DeFi – Decentralized Finance)
دیفای به معنای مالی غیرمتمرکز است و به سیستم های مالی اشاره دارد که بر پایه بلاکچین ها و بدون دخالت واسطه ها عمل می کنند. این سیستم ها شامل وام دهی، تجارت، پس انداز و سایر خدمات مالی هستند که به صورت غیرمتمرکز و بدون نیاز به بانک ها و موسسات مالی سنتی انجام می شوند.
13. استیبل کوین (Stablecoin)
استیبل کوین ها ارزهای دیجیتالی هستند که ارزش آن ها به دارایی های ثابت مانند دلار یا طلا متصل است. این ارزها به منظور کاهش نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال ایجاد شده اند و معمولاً برای تراکنش های روزمره یا نگهداری ارزش استفاده می شوند.
14. نهنگ (Whale)
نهنگ ها به افرادی یا نهادهایی گفته می شود که مقدار زیادی از یک ارز دیجیتال را در اختیار دارند و می توانند با خرید یا فروش مقادیر زیادی از آن، قیمت را در بازار تغییر دهند. نهنگ ها معمولاً تأثیر زیادی بر روی نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال دارند.
15. پامپ و دامپ (Pump and Dump)
پامپ و دامپ یک استراتژی کلاهبرداری است که در آن گروهی از افراد، با خرید زیاد یک ارز دیجیتال باعث افزایش قیمت آن می شوند (پامپ) و سپس با فروش آن در قیمت های بالا، سود زیادی کسب می کنند (دامپ). این کار معمولاً باعث سقوط ناگهانی قیمت می شود و ضرر زیادی برای سرمایه گذاران عادی ایجاد می کند.
16. هش (Hash)
هش یک تابع ریاضی است که برای تبدیل داده ها به یک رشته از اعداد و حروف ثابت استفاده می شود. در بلاکچین، هش ها برای اطمینان از امنیت و تمامیت داده ها استفاده می شوند و هر بلاک شامل هش منحصر به فردی از داده های خود است.
17. فورک (Fork)
فورک زمانی اتفاق می افتد که تغییراتی در پروتکل یک ارز دیجیتال اعمال می شود و منجر به ایجاد دو زنجیره مجزا می شود. فورک ها می توانند به دو دسته اصلی تقسیم شوند: هارد فورک (Hard Fork) که تغییرات غیرقابل برگشتی در بلاکچین ایجاد می کند و منجر به ایجاد یک ارز جدید می شود (مانند بیت کوین کش) و سافت فورک (Soft Fork) که تغییرات قابل برگشتی در بلاکچین است.
18. گس (Gas)
گس واحدی است که برای محاسبه هزینه های اجرای تراکنش ها و قراردادهای هوشمند در بلاکچین اتریوم استفاده می شود. هر تراکنش نیاز به مقدار مشخصی گس دارد و هزینه آن با اتر (ETH) پرداخت می شود.
19. توکن های غیرقابل معاوضه (NFT – Non-Fungible Token)
NFT ها توکن های دیجیتالی هستند که نشان دهنده مالکیت یک دارایی منحصربه فرد مانند اثر هنری، موسیقی یا آیتم های درون بازی هستند. هر NFT منحصربه فرد است و نمی توان آن را با دیگری تعویض کرد.
20. استیکینگ (Staking)
استیکینگ فرآیندی است که در آن کاربران ارزهای دیجیتال خود را در یک شبکه قفل می کنند تا به تأیید تراکنش ها و امنیت شبکه کمک کنند. در ازای این کار، آن ها پاداش هایی به شکل ارز دیجیتال دریافت می کنند.
سوالات متداول
۱. آیا ارزهای دیجیتال امن هستند؟
بله، اما امنیت بستگی به نحوه نگهداری و مدیریت کلیدهای خصوصی شما دارد. استفاده از کیف پول های امن و رعایت نکات امنیتی ضروری است.
۲. چگونه می توانم ارز دیجیتال بخرم؟
با استفاده از صرافی های آنلاین معتبر می توانید ارزهای دیجیتال را خریداری کنید.
۳. آیا سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال پرریسک است؟
بله، بازار ارزهای دیجیتال نوسانات زیادی دارد و سرمایه گذاری در آن نیازمند بررسی دقیق است.