در این مقاله از مجله تکنولوژی رپرو، به یکی از بزرگ ترین و تأثیرگذارترین تحولات فناوری در سال های اخیر خواهیم پرداخت: Apple Silicon، معماری اختصاصی تراشه های اپل برای مک، آیپد و آینده دستگاه های دیجیتال. از زمان عرضه ی M1 در سال ۲۰۲۰، اپل دنیای پردازنده های دسکتاپ را به لرزه درآورده و با معرفی نسل های بعدی یعنی M2، M3 و M4، مسیر تازه ای در عملکرد، بازدهی و یکپارچگی میان سخت افزار و نرم افزار ایجاد کرده است.
Apple Silicon چیست؟
Apple Silicon به دسته ای از پردازنده های اختصاصی اپل اطلاق می شود که بر پایه معماری ARM طراحی شده اند. برخلاف تراشه های قبلی اینتل که برای عملکرد عمومی ساخته می شدند، Apple Silicon کاملاً برای نیازهای خاص محصولات اپل شخصی سازی شده اند.
ویژگی های کلیدی Apple Silicon:
- استفاده از معماری ARM64 کم مصرف و سریع
- بهره مندی از سیستم-روی-چیپ (SoC) به جای اجزای پراکنده
- پردازنده مرکزی (CPU)، گرافیکی (GPU)، واحد عصبی (Neural Engine) و حافظه مشترک (Unified Memory Architecture) همگی در یک تراشه
- بهینه سازی بی نظیر برای macOS، iPadOS و برنامه های اختصاصی اپل
جدول مقایسه نسل های Apple Silicon
| نسل تراشه | سال معرفی | لیتوگرافی | هسته های CPU | GPU | Neural Engine | عملکرد |
|---|---|---|---|---|---|---|
| M1 | ۲۰۲۰ | ۵ نانومتر | ۸ (۴+۴) | تا ۸ هسته | ۱۶ هسته | شروع تحول |
| M2 | ۲۰۲۲ | ۵ نانومتر | ۸ (۴+۴) | تا ۱۰ هسته | ۱۶ هسته | افزایش ۱۸٪ در CPU |
| M3 | ۲۰۲۳ | ۳ نانومتر | ۸ (۴+۴) | تا ۱۰ هسته | سریع تر، مصرف کمتر | گرافیک با Ray Tracing |
| M4 | ۲۰۲۴ | ۳ نانومتر | تا ۱۰ هسته | تا ۱۲ هسته | نسل جدید Neural Engine | قدرت پیشرفته تر AI |
مزایای تراشه های Apple Silicon نسبت به اینتل
عملکرد بالاتر با مصرف انرژی کمتر
اپل با استفاده از طراحی ARM توانسته نسبت عملکرد به مصرف انرژی را بهینه کند. لپ تاپ های مجهز به M1 و M2 در مقایسه با مدل های اینتل نه تنها سریع تر بلکه عمر باتری بهتری نیز دارند.
یکپارچگی کامل سخت افزار و نرم افزار
اپل کنترل کامل روی طراحی تراشه و سیستم عامل دارد؛ چیزی که اینتل یا AMD برای ویندوز نمی توانند ارائه دهند. این باعث بهینه سازی عملکرد برنامه ها، به ویژه نرم افزارهای Final Cut Pro، Logic Pro، Safari و Xcode شده است.
پردازش هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
وجود Neural Engine در این تراشه ها، پردازش وظایف AI مانند تشخیص چهره، تبدیل صوت به متن، و تنظیم خودکار عکس ها را به شدت تسریع کرده است.
بدون فن، بدون داغی
مک بوک ایر M1 و M2 بدون فن طراحی شده اند اما در بسیاری از وظایف از لپ تاپ های حرفه ای اینتل پیشی می گیرند. تراشه های Apple Silicon با تولید حرارت کم تر، صدای کمتر و دمای ثابت تری دارند.
معرفی نسل های Apple Silicon
M1 – آغازگر تحول
M1 با فناوری ۵ نانومتری و ۱۶ میلیارد ترانزیستور در سال ۲۰۲۰ معرفی شد. این تراشه به سرعت در مک بوک ایر، مک بوک پرو ۱۳ اینچ، مک مینی و آی مک جایگزین اینتل شد و افزایشی چشمگیر در سرعت و بهره وری انرژی ایجاد کرد.
M2 – تکامل منطقی
M2 با ۲۰ میلیارد ترانزیستور، در سال ۲۰۲۲ معرفی شد. با پشتیبانی از حافظه رم بیشتر (تا ۲۴ گیگابایت)، افزایش ۱۸ درصدی سرعت CPU و ۳۵ درصدی GPU، این تراشه برای نسل بعدی مک بوک ایر و پرو ۱۳ اینچ بسیار مناسب بود.
M3 – گرافیک مدرن با Ray Tracing
نسل M3 با فناوری ۳ نانومتری به اپل اجازه داد عملکرد بالاتری را با مصرف کمتر ارائه دهد. یکی از ویژگی های برجسته M3، پشتیبانی از Ray Tracing و Mesh Shading در GPU است؛ قابلیتی که تجربه گیمینگ در مک را ارتقاء می دهد.
M4 – آینده ای با محوریت هوش مصنوعی
M4 در سال ۲۰۲۴ معرفی شد و تمرکز ویژه ای روی هوش مصنوعی دارد. اپل در مراسم معرفی، M4 را “تراشه ای برای آینده رایانش شخصی” نامید. با Neural Engine پیشرفته تر و قدرت پردازش بالا، M4 بستری برای اجرای مدل های زبانی بزرگ و اپلیکیشن های هوش مصنوعی بومی است.
اپل چگونه توسعه نرم افزار را با Apple Silicon ساده تر کرده؟
یکی از چالش های مهاجرت از اینتل به ARM، ناسازگاری برنامه ها بود. اما اپل با راهکارهایی مانند:
- Rosetta 2 برای ترجمه برنامه های x86 به ARM
- Universal Apps که برای هر دو معماری ساخته می شوند
- به روزرسانی سریع برنامه های پرطرفدار مانند Adobe، Microsoft Office، Google Chrome
توانست فرآیند گذار را به نرمی انجام دهد.
آینده Apple Silicon چه خواهد بود؟
بر اساس رویکرد اپل، انتظار می رود هر سال نسل جدیدی از تراشه ها عرضه شود. همچنین ترکیب Apple Silicon با مدل های هوش مصنوعی بومی، شاید مک را به یک مرکز قدرتمند برای پردازش زبان، تصویر و حتی کدنویسی مبتنی بر هوش مصنوعی تبدیل کند.
شایعاتی نیز از یکپارچه سازی تراشه در Vision Pro (هدست واقعیت ترکیبی اپل) با نسل های بعدی Apple Silicon منتشر شده است.
جمع بندی
Apple Silicon تنها یک پردازنده نیست؛ تحولی در طراحی رایانه های شخصی است. اپل با کنترل کامل روی سخت افزار و نرم افزار، موفق شد لپ تاپ هایی با سرعت بالا، عمر باتری طولانی، بدون فن و بدون داغی بسازد. از M1 تا M4، هر نسل Apple Silicon نشان دهنده بلوغ معماری و تمرکز آینده محور اپل است.
برای توسعه دهندگان، گیمرها، تولیدکنندگان محتوا و حتی کاربران عمومی، تراشه های اپل تجربه ای متفاوت از کار با رایانه را ارائه می دهند.
سوالات متداول
آیا مک های دارای M1 یا M2 هنوز قابل خرید هستند؟
بله، اپل همچنان مدل های پایه با M1 و M2 را به فروش می رساند، که برای کارهای روزمره و حتی نیمه حرفه ای مناسب اند.
آیا برنامه های x86 روی Apple Silicon اجرا می شوند؟
بله، با استفاده از Rosetta 2 برنامه های اینتل بدون مشکل اجرا می شوند.
M4 چه تفاوتی با M3 دارد؟
تمرکز M4 بر روی قدرت بیشتر در پردازش های هوش مصنوعی است، درحالی که M3 بیشتر روی گرافیک و بازدهی مصرف تمرکز داشت.
آیا مک بوک ها هنوز از تراشه های اینتل استفاده می کنند؟
خیر، اپل به طور کامل به Apple Silicon مهاجرت کرده و دیگر مک های جدید با پردازنده اینتل تولید نمی شوند.
















































