در این مقاله از مجله تکنولوژی رپرو، نگاهی عمیق خواهیم داشت به یکی از برجسته ترین نوآوری های اپل در حوزه امنیت بیومتریک؛ Face ID یا همان سیستم تشخیص چهره، که از زمان معرفی در آیفون X انقلابی در دنیای گوشی های هوشمند ایجاد کرد. این فناوری جایگزین اثر انگشت سنتی (Touch ID) شد و تجربه ای سریع، دقیق و امن از باز کردن قفل دستگاه را برای کاربران فراهم آورد.
Face ID چیست و چگونه کار می کند؟
Face ID سیستم شناسایی چهره پیشرفته ای است که از فناوری مادون قرمز (IR) و الگوریتم های یادگیری ماشین استفاده می کند تا ساختار دقیق چهره کاربر را تشخیص دهد. اپل از یک ماژول خاص به نام TrueDepth Camera استفاده می کند که متشکل از چند جزء کلیدی است:
- فرستنده نور ساختاریافته (Dot Projector): بیش از ۳۰ هزار نقطه مادون قرمز را روی صورت کاربر پخش می کند.
- دوربین IR: بازتاب این نقاط را دریافت می کند.
- پرتو افکن نور (Flood Illuminator): صورت کاربر را حتی در تاریکی کامل روشن می کند.
- پردازشگر عصبی (Neural Engine): تصویر به دست آمده را با الگوریتم های پیشرفته با الگوی ذخیره شده مقایسه می کند.
همه این فرآیند در کسری از ثانیه انجام می شود و نتیجه آن باز شدن قفل دستگاه یا تأیید یک عملیات امنیتی مثل پرداخت Apple Pay است.
چه دستگاه هایی از Face ID پشتیبانی می کنند؟
Face ID از سال ۲۰۱۷ به بعد در سری آیفون ها و آیپدهای خاص اپل معرفی شد. دستگاه های زیر از این فناوری پشتیبانی می کنند:
مدل دستگاه | پشتیبانی از Face ID |
---|---|
آیفون X | بله |
آیفون XS / XS Max | بله |
آیفون ۱۱ تا آیفون ۱۵ سری | بله |
آیپد پرو ۱۱ اینچ و ۱۲.۹ اینچ (۲۰۱۸ به بعد) | بله |
ویژگی های امنیتی Face ID
Face ID نه تنها برای باز کردن قفل دستگاه بلکه برای عملکردهای حساس تر نیز طراحی شده است:
- تأیید پرداخت ها در Apple Pay
- ورود به اپلیکیشن های بانکی و رمزدار
- ورود خودکار به وب سایت ها از طریق Safari
همچنین اگر چهره تان تغییر کند (مثلاً ریش بگذارید، عینک بزنید یا ماسک بزنید)، Face ID به مرور زمان الگوریتم خود را تطبیق می دهد. اما اگر تغییر بسیار زیاد باشد، از شما رمز عبور می خواهد.
مزایای Face ID نسبت به Touch ID
ویژگی | Face ID | Touch ID |
---|---|---|
امنیت بیشتر | ✅ (الگوریتم پیچیده چهره) | ⚠️ (اثرانگشت قابل تقلید با قالب) |
سرعت | ✅ بسیار سریع | ✅ سریع ولی محدود در شرایط خاص |
راحتی استفاده | ✅ بدون لمس | ⚠️ نیاز به تماس فیزیکی |
تطابق با ماسک یا عینک | ⚠️ محدود | ✅ بدون تغییر |
استفاده با دست خیس | ✅ بدون مشکل | ⚠️ با اختلال |
معایب Face ID چیست؟
با وجود مزایای متعدد، Face ID بدون ایراد نیست:
- در برخی شرایط خاص مثل نور شدید پشت سر یا ماسک صورت کامل، شناسایی با مشکل مواجه می شود.
- امکان باز شدن ناخواسته گوشی هنگام نگاه کردن تصادفی به آن وجود دارد.
- برخی افراد هنوز حس لمس فیزیکی Touch ID را ترجیح می دهند.
آیا Face ID ایمن است؟
بر اساس اعلام اپل، احتمال تشخیص اشتباه چهره توسط Face ID حدود ۱ در یک میلیون است، درحالی که این احتمال در Touch ID حدود ۱ در ۵۰ هزار است. همچنین داده های چهره کاربران به صورت رمزگذاری شده در چیپ اختصاصی Secure Enclave ذخیره می شود و هیچ گاه به سرورهای اپل ارسال نمی شود.
بازگشت Touch ID در برخی مدل ها
اگرچه Face ID در بیشتر مدل های آیفون و آیپد جایگزین Touch ID شده، اما اپل هنوز در برخی محصولات از حسگر اثر انگشت استفاده می کند. آیفون SE، آیپد نسل ۹ و برخی مدل های مک بوک، همچنان به Touch ID مجهزند. در آیپد ایر و آیپد نسل دهم، حتی حسگر Touch ID در دکمه پاور تعبیه شده است.
چرا برخی کاربران هنوز Touch ID را ترجیح می دهند؟
در زمان هایی مثل همه گیری کرونا، که استفاده از ماسک رایج شد، کاربران برای استفاده از Face ID دچار مشکل شدند. اگرچه اپل بعدها نسخه ای از Face ID را معرفی کرد که توانایی شناسایی چهره با ماسک را داشت، اما بسیاری ترجیح می دهند امنیت و سادگی Touch ID را حفظ کنند. همچنین برای کاربران حرفه ای، اثر انگشت گزینه قابل اطمینان تری برای محیط های پرنور یا شرایط خاص است.
آینده Face ID و حسگرهای بیومتریک اپل
در آینده نزدیک انتظار می رود اپل به سراغ حسگرهای زیر صفحه نمایش برای Face ID برود. این کار باعث حذف کامل بریدگی (ناچ) و حتی Dynamic Island می شود. از طرف دیگر، برخی شایعات نشان می دهند که ترکیبی از هر دو روش (Face ID + Touch ID) ممکن است در محصولات آینده اپل ارائه شود تا بهترین تجربه ممکن در اختیار کاربران قرار گیرد.
جمع بندی
Face ID نمایانگر تحول در امنیت و راحتی استفاده از دستگاه های اپل است. با استفاده از فناوری پیشرفته شناسایی چهره، اپل توانسته استانداردی نوین برای شناسایی بیومتریک ارائه دهد که نه تنها دقیق و امن است، بلکه به مرور زمان با چهره کاربر نیز سازگار می شود. با وجود برخی محدودیت ها، این ویژگی نشان دهنده آینده ای است که در آن رابط انسان و دستگاه با کمترین دخالت فیزیکی و بیشترین هوشمندی انجام می شود.
سوالات متداول
آیا Face ID از Touch ID امن تر است؟
بله، اپل اعلام کرده احتمال اشتباه Face ID بسیار کمتر از Touch ID است.
آیا می توان از هر دو به طور همزمان استفاده کرد؟
در آیفون ها خیر، اما در برخی مک ها و آیپدها امکان استفاده از Touch ID وجود دارد.
Face ID در تاریکی هم کار می کند؟
بله، فناوری مادون قرمز آن امکان شناسایی دقیق در محیط های تاریک را نیز دارد.
آیا Face ID اطلاعات چهره من را به اپل می فرستد؟
خیر، تمام اطلاعات به صورت رمزنگاری شده روی دستگاه و داخل چیپ Secure Enclave ذخیره می شود.